Như đã nói trong bài trước Nhập môn khám phá kiểng lá thì có vô vàn loài không thể đếm hết được, có những loài con người thậm chí còn chưa tìm ra hoặc tìm ra rất ít chưa được công bố, công nhận nữa. Trong phạm vi những gì chúng ta biết thì cũng đã rất nhiều sưu tầm mãi không hết, chỉ riêng họ Araceae (Ráy) thôi đã có hơn 100 Chi với khoảng 4000 loài vô cùng đa dạng. Bài viết này Soi Kiểng Lá xin chia sẻ với mọi người về những chi được ưa chuộng và có nhiều thông tin hơn cả, dần dần tụi mình sẽ nghiên cứu thêm để đưa đến chuyên mục về những chiếc lá ít được biết đến nữa nha. Dùng tên khoa học hoặc tên thương mại của cây sẽ hơi dài dòng và lúc đầu sẽ có chút khó khăn, nhưng đó là cách duy nhất để chúng ta phân loại, phân biệt được các loài kiểng lá với số lượng vô cùng nhiều.
Bài này Soi kiểng lá muốn giới thiệu với mọi người về một số chi kiểng lá, cây cảnh nổi bật với nhiều chiếc lá đẹp.
Monstera
Chi Monstera có lẽ là chi quen thuộc nhất với nhiều người chơi lá ở Việt Nam và trên thế giới. Mặc dù đây là chi có nguồn gốc từ vùng nhiệt đới Châu Âu nhưng một số loài trong chi được du nhập vào Việt Nam từ khá sớm (qua các cuộc viễn chinh xâm lược của Pháp). Các loài trong chi Monstera được xem là “huyền thoại” trong giới kiểng lá bởi rất nhiều lỗ, xẻ và có sự biến đổi form dáng, kích thước rất khác biệt trong quá trình sinh trưởng. Những loài phổ biến nhất ở Việt Nam là Monstera deliciosa, Monstera deliciosa var. borsigiana, Monstera adansonii,..ngoài ra còn khoảng 50 loài khác chưa tính đến các biến thể đột biến (variegated). Hiện nay, rất nhiều ngôi nhà và công trình kiến trúc lựa chọn Monstera deliciosa và các loài tương tự để làm cảnh, trang trí decor vì vẻ đẹp và tương đối dễ trồng, dễ chăm sóc.
Ấn vào từng hình để xem mô tả và credit
Philodendron
Trong tiếng Hy Lạp, ‘philo’ có nghĩa là ‘tình yêu’, ‘dendron’ là cây, nên Philodendron là tình yêu với cây, vì đặc tính thích bám trên bề mặt những cây lớn leo trèo, hoặc bám bò trên mặt đất để vươn đi mọi nơi. Chi Philodendron là một chi khá lớn trong họ Ráy, với hơn 450 loài sở hữu muôn vàn kiểu dáng, màu sắc và kích thước độc đáo khác nhau, một góc vườn sưu tập các cây Philodendron mang đến cho chúng ta cảm giác như đang ở trong một góc rừng nhiệt đới vậy. Ngắm qua hình ảnh một số loài Philodendron đã cơn thèm nha mọi người.
Ấn vào từng hình để xem mô tả và credit
Alocasia
“Nếu như phía các nước Châu Mỹ luôn tự hào về Anthurium thì Châu Á chúng ta phải tự hào vì Chi Alocasia. Hiện nay, có hơn 70 loại được mô tả ở khu vực Châu Á, sự đa dạng của Alocasia thể hiện ở màu sắc lá (đỏ, đen, xanh, tím), hình dạng lá (tròn, mũi tên, phân nhánh, và cả cuống lá (sọc, trơn, và có đốm). Có một số loài trong chi Alocasia được mệnh danh là loài môn châu báu (Jewel Alocasia) có những chiếc lá đẹp mlem mlem, mặc dù kích thước không lớn như các loài Alocasia khác nhưng lại nổi bật nhờ “hiệu ứng lá nhựa“, gặp trực tiếp một lần là lọt hố luôn.”
SOI xin trích phần giới thiệu về Alocasia của anh Nguyễn Ngọc Quý – một người dành tình yêu lớn cho “niềm tự hào kiểng lá Châu Á – Alocasia” Ngắm lá liền chứ nói nhiều cũng không tả được hết vẻ đẹp của Alocasia đâu mọi người.
Ấn vào từng hình để xem mô tả và credit
Anthurium
Anthurium là một chi thực vật có hoa bao gồm khoảng 1.000 loài thực vật biểu sinh lâu năm có nguồn gốc từ Châu Mỹ, những loài đầu tiên được tìm thấy ở vùng núi Andes, Colombia và Ecuador. Đây là chi lớn nhất trong họ Araceae (Ráy). Anthurium du nhập vào Việt Nam và trở nên quen thuộc bởi loài Anthurium andraeanum (Hồng môn) với những bông hoa to bền màu đỏ hoặc hồng, ngoài trồng trang trí còn ứng dụng nhiều trong nghệ thuật cắm hoa. Tuy nhiên, đối với những người mê lá thì các loài Anthurium hoa nhỏ không sặc sỡ lại thu hút hơn cả, vì chúng có những chiếc lá họa tiết và kích thước vô cùng mê mẩn. Mọi người có thể ngắm qua hình ảnh của một số loài Anthurium dưới đây để cảm nhận nhé.
Ấn vào từng hình để xem mô tả và credit
Caladium
Caladium (môn màu) là một Chi gồm các loài cây thân thảo có củ sống lâu năm ở những khu vực trống trải của rừng nhiệt đới, lá có màu sắc vô cùng sống động biến đổi theo sự sinh trưởng của cây và điều kiện ánh sáng. Caladium có thể phát triển đến chiều cao 40-90 cm, kích thước lá 15-45 cm. Những chiếc lá Caladium trưởng thành thường rất sặc sỡ và thu hút, bất kỳ ai cũng dễ bị chúng đốn gục, tuy nhiên nhiều loài còn khá hiếm và khó khăn sưu tầm ở Việt Nam vì thông tin thống nhất về tên còn hạn chế, nhiều giống mới lai tạo, form lá và màu săc biến đổi nhiều do môi trường dẫn để khó phân biệt. Dù sao thì đây cũng là một Chi cây rất đáng sưu tầm, nên Website SOI sẽ cố gắng nghiên cứu thật nhiều thông tin để đưa đến cho cả nhà, trước mắt chúng ta cứ vỡ òa với những chiếc lá xinh này đã nha.
Ấn vào từng hình để xem mô tả và credit
Epipremnum
Chi Epipremnum rất quen thuộc tại Việt Nam đặc biệt với loài Epipremnum aureum (Vạn Niên Thanh hay còn gọi là Trầu Ông). Chi này gồm những loài thân leo có sức sống mãnh liệt, trưởng thành với bản lá to, có thể có xẻ, tuy nhiên dáng xẻ sẽ khác với trong chi Monstera, mọi người có thể xem một số loài trong chi Epipremnum để cảm nhận nhé.
Ấn vào từng hình để xem mô tả và credit
Platycerium (Họ Polypodiaceae – Dương xỉ)
Đây là một loại sinh vật quang tự dưỡng, sống phụ sinh thuộc họ dương xỉ. Cây thường có cấu tạo lá gồm 2 loại: Lá chắn để ôm vào thân cây khác, xòe ra hứng lá cây khô, hứng mưa, là nơi cộng sinh với kiến và tự mục đi rồi cuộn vào trong để tự làm nguồn dinh dưỡng cho chính mình. Râu là lá sinh dục mang bào tử. Cây có nhiều hình thái lá chắn và râu bắt mắt lạ kì, có thể trồng treo lên cao trang trí cho những bức tường và không gian trống trong vườn nên được nhiều người chơi kiểng lá thích sưu tầm.
Ấn vào từng hình để xem mô tả và credit
Calathea (Họ Marantaceae)
Chi Calathea quen thuộc ở Việt Nam với tên phổ biến là dong hay đuôi công. Các loài trong chi có sự chuyển động khá đặc biệt, cụp – xòe lá tùy theo thời điểm và điều kiện ánh sáng, thường buổi ngày sẽ xòe ra và buổi tối cụp lại. Calathea có phiến lá mỏng, vươn cao mang nhiều màu sắc, họa tiết bắt mắt nên rất được ưa chuộng trong giới kiểng lá.
Ấn vào từng hình để xem mô tả và credit
Maranta (Họ Marantaceae)
Một loài chung họ và mang nhiều đặc tính chung với Calathea. Điểm khác biệt là thay vì thân bụi và vươn lá cao lên thì Maranta phát triển theo dạng bò lan. Maranta có nguồn gốc từ Nam Mỹ, Tây Ấn, cũng mang đặc điểm lá cụp – xòe như Calathea nên mọi người thường gọi là Prayer plant để mô tả việc chiếc lá cụp lại như đôi bàn tay chắp lại cầu nguyện.
Syngonium
Những loài cây trong chi Syngonium thường là có nguồn gốc từ Mexico, Tây Ấn, Trung và Nam Mỹ. Chúng leo bám trên thân các loại cây khác, có thể leo cao đến hàng chục mét, khi càng trưởng thành và leo cao thì Syngonium càng biến đổi hình dạng, xẻ thêm thùy, mọi người hay gọi vui là cây biết mọc thêm tai. Thêm một điều nữa, cái loài Syngonium lem màu (variegation) có sự chuyển đổi màu sắc khá đặc biệt nên cũng được nhiều người yêu thích sưu tầm.
Begonia (Họ Begoniaceae)
Begonia quen thuộc ở Việt Nam với tên gọi thu hải đường, là một chi thực vật có hoa trong họ Begoniaceae. Begonia được ưa chuộng không chỉ vì có lá đẹp và hoa cũng vô cùng rực rỡ nhiều màu, chi Begonia gồm nhiều loài, có loài là thân thảo sống cạn hoặc thân bụi, hoặc thân gỗ có nguồn gốc từ khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới tại Nam Mỹ, Trung Mỹ, châu Phi và miền Nam châu Á. Begonia có các hoa đực và hoa cái mọc tách rời nhau trên cùng một cây, và dù các loài trong chi có đến từ các châu lục khác nhau nhưng lại rất dễ lai ghép, vì vậy có vô số giống được tạo ra với đủ kiểu màu sắc hình thái rất đa dạng, chỉ riêng các loài được ghi nhận cũng đã hơn 1400 loài.
Thaumatophyllum
Thaumatophyllum là một chi mà trước đây năm 1979 được gộp vào với chi Philodendron, đến năm 2018, những bằng chứng về ADN chỉ ra rằng những loài này hình thành một nhánh riêng biệt và không thể lai chéo với các loài khác trong chi Philodendron. Vì vậy, Thaumatophyllum đã được công nhận là một chi, cùng với đó người sưu tầm bắt đầu thay đổi tên gọi của các loài trong chi trước đây đứng dưới tên Philodendron, ví dụ: Thaumatophyllum bipinnatifidum (syn. Philodendron selloum), Thaumatophyllum spruceanum (syn. Philodendron goeldii), Thaumatophyllum xanadu (syn. Philodendron xanadu), … Tên gọi Thaumatophyllum bắt nguồn từ tiếng Latin, ‘thauma’ có nghĩa là ‘miracle’ còn ‘phyllon’ mang nghĩa là ‘a leaf’, khi gộp lại có thể hiểu nôm na là ‘miraculous leaf’ (chiếc lá vi diệu).
Pennsylvania, Mỹ
Đặc trưng ở các loài thuộc chi Thaumatophyllum là đoạn thân dài với các mắt lá xếp xen kẽ như mắt lưới, thân chắc chắn, mặc dù vẫn có rễ khí nhưng thân của các loài Thaumatophyllum có thể tự đứng thẳng chứ không cần phải leo trèo như các loài Philodendron.
Bài viết cũng đã dài, chúng ta tạm kết thúc Phần 1 tại đây nhé, Soi kiểng lá sẽ tiếp tục tổng hợp Có bao nhiêu loài kiểng lá – Phần 2, mời mọi người theo dõi nhé.
Zalo: 0796.8077.159
